1950’li yılların başıdır. Tarım ihracatımızın lokomotiflerinden olan fındığa ve onu üreten çiftçiye verilen değerin bir ifadesi olarak fındık temalı bir resmin Türk parasında kullanılmasına karar verilir. Bununla ilgili sunulan çalışmalar arasında öne çıkan ise, dönemin Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü Müdürü tarafından enstitünün bahçesinde çekildiği tahmin edilen resim olur.
Çiftçi kadınları temsil eden dört kişinin yer aldığı bu resim, tasarım sebebiyle sağ baştakinin çıkartılmasıyla küçültülür ve Merkez Bankası’nın 1952’de tedavüle çıkardığı 5 liralık banknotların arka yüzünde “Fındık Toplayan Köylü Kızlar” temasıyla kullanılır.
Aradan geçen 5 yıl sonunda bu para ilginç bir davaya konu olur. Banknottaki kızlardan biri, resminin elden ele dolaşmasının kişilik haklarını zedelediğini iddia ederek mahkemeye, ilgili paranın tedavülden kaldırılması talebinde bulunur. Davanın sonucuyla ilgili bilgiler net değil. Banknotun 1978 yılına dek tedavülde kaldığı göz önünde bulundurulursa, davanın en iyi ihtimalle davacıya tazminat ödenerek sonuçlanmış olabileceği tahmin ediliyor.
Bununla birlikte, kızlardan bir diğeri olan Türköz Hanım bu banknotla ilgili düşüncelerini, ”Atatürk’le aynı parada yer almanın gururu ifade edilemez” sözleriyle açıklarken, üçüncü kişi olan Fatma Hanım ise “Fındık toplarken çekilen ve beş liranın arkasına konulan fotoğraf beni çok gururlandırmıştı. Hiçbir şey talep etmememe rağmen o zaman bana telif ödemişlerdi” diyerek olumlu görüş bildirmiştir.
Bizi, çiftçiliğin ve kadınlarımızın Atamızla yüceltildiği o günlere götüren bu eski banknot vesilesiyle eli öpülesi çiftçi kadınlarımızı tekrar hatırlıyor, hem kadınlarımızın hem de fındığımızın en kısa zamanda hakettiği değere kavuşmasını ümit ediyoruz.
Nuray Okutucu